Dit artikel is geschreven voor MVKers, HVKers, AHers, KVPers, DLPers en alle overige professionals die meer willen leren over benzeen meten en andere nuttige informatie over benzeen. Het gezegde luidt: Benzeen komt niet alleen. Ook geïnteresseerd in het meten van BTEX? Dan is dit artikel een aanrader: Makkelijk BTEX meten met een PID. In dit artikel behandelen we de volgende punten:
– Wat is benzeen?
– Waar kom je benzeen tegen?
– Gevaren van benzeen
– Grenswaarden van benzeen
– Benzeen meten, welke apparatuur is er?
Wat is Benzeen?
Gevaren van Benzeen
Benzeen is door het IARC geclassificeerd als carcinogeen voor mensen. Omdat benzeen kankerverwekkend is, is er geen veilige concentratie om aan blootgesteld te worden. De beste blootstelling aan benzeen, is geen blootstelling aan benzeen. Blootstelling aan benzeen vindt voornamelijk plaats via inademing. De Nederlandse grenswaarde voor een 8-urige werkdag is 0,7 mg per m3, dus 0,2 ppm. Zoals eerder genoemd is benzeen ook nog eens explosief bij 1,2 volume procent in de lucht. Dat staat gelijk aan 12000 ppm, dus logischerwijs wordt benzeen vrijwel nooit op explosieniveau gemonitord.
Benzeen meten
Benzeen meten is al jaren een punt dat hoog op de lijst staat in de eerder genoemde sectoren waar mensen blootgesteld kunnen worden aan benzeen. Omdat het een van de vele koolwaterstoffen is, wordt het ons lastig gemaakt om benzeen met een specifieke sensor te detecteren. Daarbij komt ook nog eens de grenswaarde van 0,2 ppm (of 0,7 mg/m3), waarmee het randje van de techniek wordt opgezocht. Uiteraard zijn er altijd mogelijkheden zoals gaschromatografie, maar dat is voor de industrie vaak een te dure oplossing die niet ‘hufter-proof’ genoeg is om mee te nemen in het veld. Om deze reden wordt vaak gekozen voor een van onderstaande instrumenten.
1. UltraRAE 3000
De UltraRAE 3000 van RAE Systems by Honeywell is misschien wel het bekendste instrument dat in de O&G of DLP-wereld gebruikt wordt voor benzeen meten. Het apparaat maakt gebruik van hoogwaardige Photo Ionisatie Detectie waarmee meer dan 100 verschillende vluchtige stoffen kunnen worden gedetecteerd. Benzeen meten wordt mogelijk gemaakt door te kiezen voor een 9,8eV lamp waarbij stoffen met een hogere ionisatie energie dan 9,8eV niet voor verstoring zorgen.
Daarna kan de UltraRAE 3000 gebruikt worden als screenings apparaat om rond te lopen op de locatie waar benzeen wordt verwacht. Zodra de PID een waarde aangeeft, kunnen benzeen sep-tubes worden geplaatst in de kunststof koker op de kop van de UltraRAE 3000. Deze sep-tube bevat een substantie die alle mogelijke vluchtige stoffen weg filtert, waardoor er alleen benzeen langs de PID sensor in de UltraRAE loopt, nu kunt u met een gerust hart benzeen meten.
Let op dat u de sep-tube tijdig vervangt, anders kunnen stoffen doorslaan en gaat u van foutieve data uit.
Een goedkoper alternatief met vergelijkbare specificaties en werkwijze is de WatchGas NEO BENZ.
In onderstaande video geeft Sebastiaan Kruger van BaSystemen een korte uitleg over het uitvoeren van een benzeen specifieke meting met een UltraRAE 3000.
2. Multigas meter met PID in benzeen specifieke modus
Aangezien een UltraRAE 3000 zich in een hoge prijsrange bevindt, is het voor sommige bedrijven simpelweg niet haalbaar om daar voor te kiezen. Een mogelijke tussenoplossing is een multi-gas detector dat de mogelijkheid heeft om dezelfde benzeenseparatiebuisjes te gebruiken voor specifiek benzeen meten. Voorbeelden hiervan zijn de MultiRAE Benzeen en de Riken Keiki GX-6000 Benzeen.
Echter, er zitten een paar haken en ogen aan. Namelijk de hogere resolutie van 0,1 ppm (t.o.v. 0,01 ppm bij de UltraRAE). Met een grenswaarde van 0,2 heeft het meten met deze resolutie wel een duidelijk plan van aanpak nodig. Een enkele schommeling in de sensor door weersomstandigheden kan al roet in het eten gooien. Maar het is in ieder geval een poging om benzeen meten goedkoper te maken.
3. Luchtbemonstering en analyse
Benzeen meten kan allerlaatst ook nog koste efficiënt met een low-flow luchtbemonsteringspomp en een actief koolbuis. Hierbij wordt de luchtbemonsteringspomp gedurende de werkdag op de man gedragen waarbij een monsternameslang zo dicht mogelijk bij de mond en neus van de drager wordt bevestigd. Aan het einde van de slang zit een buishouder met een actief kool buis.
Gedurende de werkdag wordt lucht aangezogen door de buis met actief kool, waarbij alle vluchtige organische stoffen in de lucht zich hechten aan het geactiveerde kool. Deze buis kan na de werkdag worden opgestuurd naar een laboratorium voor analyse. Vervolgens krijgt u een analyserapport met de aangetroffen componenten in mg/m3 en weet u waaraan de drager is blootgesteld.
Het nadeel van deze methode is uiteraard dat benzeen meten niet meer real time is en er dus moet worden gewacht op analyse resultaten.
